Kitaplar, Proje: David Lodge

4. hafta: Hemingway ve yinelemeler

annebelovmonicareading2000

Bu da nedir diyenler için şurada bir açıklama var.

Lütfen biriniz bana hem minik projem süresince hem de proje tamamlandıktan sonra uzun seneler boyunca Ernest Hemingway’e yaptığım haksızlığı ara sıra hatırlatsın ve beni özür dilemeye zorlasın. Hemingway, yıllar yıllar sonra benim için doksanlı yıllardan birinin zorunluluk ve sorumluluk altında boÄŸulacakmış gibi olduÄŸum Åžubat tatili öğleden sonralarından ve sonraki senelerin (John Steinbeck ile birlikte vazgeçilmez olduÄŸu) geçmek bilmeyen Ä°ngilizce derslerinden çok öte bir noktaya ulaÅŸtı.

Lodge, eÄŸitim dünyasındaki bazı yabancıların “elegant variation” dediÄŸi bizde ise “Bir paragrafta aynı kelimeleri tekrar tekrar kullandığın için bu iÅŸe yaramaz notu alıyorsun” olarak tanımlanan durumun nasıl da tam tersine iÅŸleyebileceÄŸini hem Hemingway’in bir grup savaÅŸ gazisinin tedavi olmak için zorunlu bir araya geliÅŸlerini anlatan In Another Country‘sinde hem de diÄŸer özenle seçilmiÅŸ örneklerde göstermiÅŸ.

hemingwayÅžimdi elimizdeki metne şöyle bir bakalım: Birinci cümlede gözümüze çarpan sözcük “fall” (sonbahar) oluyor. “Fall” ikinci cümlede karşımıza tekrar “cold” (soÄŸuk) ve “dark” (karanlık) ile birlikte çıkıyor. Üçüncü cümlede ağırlığını ortaya koyan “wind” (rüzgar) dördüncü cümlede iki kere daha söylenerek hükümdarlığını ilan ediyor. Derken paragrafın son cümlesinde doruk noktasına ulaşılıyor: “cold”, “fall”, “wind” kelimelerinin tek bir cümlede kullanışına ÅŸahit oluyoruz. Peki tüm bunlar öykünün baÅŸlangıcını itici hale getiriyor mu? Kesinlikle hayır. Aksine ortada hayranlık verici güzellikte ve görebildiÄŸimizin çok ötesinde anlamlar taşıyan bir paragraf var. Bir kere bile ölüm demeden ölümün varlığı ancak bu kadar incelikli ve edebi bir üslupla verilebilirdi, verilmiÅŸ de.

Yineleme, usta ellere teslim edildiÄŸinde dini ve mistik metinlerde, yalvarmalarda ve hatta nükte yapılmak istendiÄŸinde baÅŸarılı sonuçlar veren bir araç olabilir. Hemingway, Lawrence, Dickens ve okuma haftasını sabırsızlıkla beklediÄŸim Martin Amis bir önceki cümlemin kanıtı olabilecek kalitede örnekler vermiÅŸler. Åžimdiye kadar fark etmediyseniz bile bundan sonraki okumalarınızda ilginizi çekeceÄŸine eminim. Not düşmek adına ÅŸunu da söylemek istiyorum: “Repetitions” kitapta ÅŸimdiye kadar okuduÄŸum en iyi bölümdü ve böyle bir beklentim olmadığı için bu durum beni çok ÅŸaşırttı. Haftaya Kazuo Ishiguro – The Remains of the Day (Günden Kalanlar) ve çok eÄŸlenceli bir konu olan “The Unreliable Narrator” var. Açıkçası Mr. Stevens’ın doÄŸal halini düşünmek bile ÅŸimdiden gülümsememe sebep oluyor.

Dördüncü haftanın son sözü gelsin: Özür dilerim Hemingway. (Bu bir!)

[Kullanılan resim ve fotoÄŸrafın telif hakları yaratanlarına aittir. Güzelonlu’da bilgilendirme amaçlı kullanılmışlardır.]
Previous Post Next Post

Bir de bu yazilar var

Hiç yorum yok

Yorum yazın